İçeriğe atla

Tk (yazılım)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Tk
Tcl logo
Tk 8.6.6 on Windows 10
Orijinal yazar(lar)John Ousterhout
Geliştirici(ler)Tcl Core Team[1]
İlk yayınlanma1991 (33 yıl önce) (1991)
Güncel sürüm9.0.0[2] Bunu Vikiveri'de düzenleyin / 26 Eylül 2024
Programlama diliC
İşletim sistemiCross-platform
PlatformCross-platform
TürWidget toolkit
LisansBSD-style[3]
Resmî sitesitcl.tk
Kod deposu Bunu Vikiveri'de düzenleyin

Tk, birçok programlama dilinde bir grafik kullanıcı arabirimi (GUI) oluşturmak için GUI widget'larının temel öğelerinden oluşan bir kitaplık sağlayan ücretsiz ve açık kaynaklı, çapraz platform bir widget araç takımıdır .

Tk, düğme, menü, tuval, metin, çerçeve, etiket vb. gibi masaüstü uygulamaları geliştirmek için yaygın olarak ihtiyaç duyulan bir dizi widget sağlar. Tk, Linux, Mac OS, Unix ve Microsoft Windows'un çoğu çeşidinde çalışacak şekilde taşınmıştır. Tcl gibi, Tk da Temel Çok Dilli Düzlem(Basic Multilingual Plane) içinde Unicode'u destekler, ancak henüz mevcut genişletilmiş tam Unicode'u (örneğin, Tk'nin desteklediği UCS-2'den UTF-16) işlemek için genişletilmemiştir.

Tk genişletilmek üzere tasarlanmıştır ve yeni widget'lar veya başka yetenekler sunan çok çeşitli uzantılar mevcuttur.[4][5]

Tcl/Tk 8'den beri, "doğal görünüm ve his" sunar (örneğin, menüler ve düğmeler, herhangi bir platform için "yerel" yazılım tarzında görüntülenir).[6] Sürüm 8.5'in öne çıkan özellikleri arasında, orijinal olarak Tk Tile[7] adlı yeni bir tema motoru yer alıyor, ancak şimdi genellikle "temalı Tk" olarak anılıyor ve ayrıca geliştirilmiş yazı tipi oluşturma.[8] 8.6 sürümünün öne çıkan özellikleri arasında PNG desteği ve açılı metin bulunur.[9]

Tk, John Ousterhout tarafından Tcl betik dilinin bir uzantısı olarak geliştirilmiştir. İlk olarak 1991'de halka açıldı.[10] Tk versiyonlama, versiyon 8.0'a kadar Tcl'den ayrı olarak yapıldı.

Tk orijinal olarak Unix/X11 için yazılmıştır ve Motif ve zamanın diğer X11 araç takımlarından daha kolay öğrenilmesi ve kullanılması nedeniyle 1990'larda programcılar arasında son derece popüler olduğunu kanıtlamıştır.[11] Tk ayrıca Microsoft Windows ve Macintosh platformlarına taşındı, Tk 4.2'den başlayarak ve Tk 8.0'da yerel görünüm ve hisle geliştirildi (1997'de yayınlandı). 1990'larda Tk'nin popülaritesini ve önemini belirtmek için Ousterhout'a 1997'de Tcl/Tk için ACM Yazılım Sistemi Ödülü verildi:[12]

ACM Software System Award Winner: John K Ousterhout
For the Tcl scripting language which allows developers to create complex systems from pre-existing components. The embedded Tk provides a simple mechanism for creating graphical user interfaces. Together they make a powerful addition to the software repertoire.

Tk'ye olan ilgi 1990'ların sonlarından itibaren önemli ölçüde azaldı. Motif'in FLTK, Qt ve GTK gibi araç takımları ile değiştirilmesine rağmen, Unix'teki varsayılan görünüm ve his hala Motif'i taklit ediyor.[13] Uygulamalarda (örneğin ağaçlar, birleşik giriş kutuları, sekmeli defterler) yaygın olarak kullanılan widget'lar Tk çekirdeğinde mevcut değildi, ancak yalnızca birden çok, genellikle rekabet eden eklentiler aracılığıyla mevcuttu.[14]

2007'nin sonlarında piyasaya sürülen Tk 8.5, çekirdeğe eksik widget'lar ekleyerek, yeni bir tema motoru sunarak ve Unix'teki görünüm ve hissi modernleştirerek bu sorunların bazılarını düzeltti.[8] Bununla birlikte, bu gelişmeleri dahil etmek için bazı kod değişiklikleri gerektiğinden, mevcut birçok uygulama, Tk'nin bilindiği Motif'ten ilham alan eski hissi koruyor.[15]

Tk, Tcl için geliştirilmiş, platformdan bağımsız bir GUI iskeletidir . Bir Tcl kabuğundan (tclsh), Tk, package require Tk kullanılarak çağrılabilir. wish programı (Windowing Shell), Tk sağlamanın yanı sıra grafiksel bir pencerede bir tclsh kabuğunu çalıştırmanın bir yolunu sağlar.[16]

Tk aşağıdaki özelliklere sahiptir:

  • Platformdan bağımsız : Tcl gibi Tk yorumlanır. Birden fazla platforma taşındı ve değişiklik yapmadan hepsinde kolayca çalıştırılabilir.[17]
  • Özelleştirilebilir : Tk'deki bir parçacığın hemen hemen tüm özellikleri, parçacığın oluşturulması sırasındaki seçeneklerle veya daha sonra yapılandır komutuyla özelleştirilebilir.[18]
  • Yapılandırılabilir : Seçeneklerin çoğu bir seçenek veritabanında saklanabilir, bu da bir uygulamanın görünümünü (renk şeması gibi) parametreleştirmeyi çok kolaylaştırır. Bu aynı zamanda uygulamaya özel seçeneklerin saklanmasının yalnızca seçenek ekleme komutlarını kaydetme ve uygulamayı yüklerken bunları yürütme meselesi olduğu anlamına gelir.[19]

Dil bağlamaları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir programlama dilinde yazılmış bir kitaplık, bağlamalar yazılırsa başka bir dilde kullanılabilir; Tk, Tcl dili ile entegredir. Diğer çeşitli dillerde, kısmi bir listesi Tk web sitesinde bulunan Tk için bağlamalar vardır.[20] Ada (TASH olarak adlandırılır),[21] Haskell (HTk olarak adlandırılır),[22] Perl, Python (Tkinter olarak adlandırılır), Ruby, Rexx ve Common Lisp dahil olmak üzere listelenmeyen ek diller için bağlamalar mevcuttur.

Perl'den Tk kullanmanın birkaç yolu vardır: her ikisi de Tk'ye erişmek için bir köprü olarak Tcl'yi kullanan Tcl::Tk ve Tkx Perl modülleri[23] ve Tk'ye yerel Perl erişimi sağlayan Perl/Tk[24] yapılar. Python bağlaması, Tcl'yi Tk'ye köprü olarak kullanır.[25]

Tk çeşitli widget'lar sağlar.[26] Temel widget'lar, genellikle işletim sistemi tarafından ekranda hareket ettirilebilen kayan pencerelerde barındırılan toplevel widget'lara gömülüdür.[27]

Temel widget'lar

[değiştir | kaynağı değiştir]
* button
  • canvas
  • checkbutton
  • combobox
  • entry
  • frame
  • label
  • labelframe
  • listbox
  • menu
  • menubutton
  • message
  • notebook
  • panedwindow
  • progressbar
  • radiobutton
  • scale
  • scrollbar
  • separator
  • sizegrip
  • spinbox
  • text
  • tk_optionMenu
  • treeview

Üst düzey widget'lar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • tk_chooseColor – kullanıcının bir renk seçmesi için bir iletişim kutusu açar.
  • tk_chooseDirectory – kullanıcının bir dizin seçmesi için bir iletişim kutusu açar.
  • tk_dialog – kalıcı bir iletişim kutusu oluşturur ve yanıt bekler.
  • tk_getOpenFile – kullanıcının açacağı dosyayı seçmesi için bir iletişim kutusu açar.
  • tk_getSaveFile – kullanıcının kaydedilecek dosyayı seçmesi için bir iletişim kutusu açar.
  • tk_messageBox - bir mesaj penceresi açar ve bir kullanıcı yanıtı bekler.
  • tk_popup – bir açılır menü gönderir.
  • toplevel - üst düzey widget'ları oluşturur ve yönetir.

Geometri yöneticileri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Temel widget'lar, geometri yöneticileri kullanılarak toplevel pencerelerde düzenlenir:[28]

  • place – widget'ları mutlak konumlara konumlandırır
  • grid - bir ızgarada widget'ları düzenler
  • pack - widget'ları bir boşluğa paketler

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Tcl/Tk Core Development". Tcl Developer Xchange. 30 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2016. 
  2. ^ "[TCLCORE] Tk 9.0.0 RELEASED". 
  3. ^ "Tcl/Tk Licensing Terms". Tcl Developer Xchange. 27 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2016. 
  4. ^ Writing a Tk Widget in C, Chapter 46 in Practical Programming in Tcl and Tk, 0-13-038560-3
  5. ^ "Extensions for Tcl and Tk". Tcler's Wiki. 30 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2016. 
  6. ^ "Tcl/Tk 8.0". Tcl Developer Xchange. 18 Eylül 2013. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2014. 
  7. ^ "Tile: an improved themeing engine for Tk". SourceForge. 8 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2016. 
  8. ^ a b "Tcl/Tk 8.5 Release Announcement". Tcl Developer Xchange. 18 Eylül 2013. 18 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2014. 
  9. ^ "Tcl/Tk 8.6 Release Announcement". Tcl Developer Xchange. 20 Eylül 2013. 27 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2014. 
  10. ^ "History of Tcl". Tcl Developer Exchange. 10 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2010.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  11. ^ "Tk Backgrounder". TkDocs. 6 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2016. 
  12. ^ "John K Ousterhout - Award Winner". ACM Awards. 3 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2016. 
  13. ^ "TIP #48: Tk Widget Styling Support". Tcl Developer Xchange. 4 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2016. 
  14. ^ "treeview". Tcler's Wiki. 14 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2016. 
  15. ^ "TIP #319: Implement Backwards Compatibility for ttk Themed Widgets in tk Widgets". Tcl Developer Xchange. 30 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2016. 
  16. ^ "wish manual page - Tk Applications". Tcl Developer Xchange. 9 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2016. 
  17. ^ "How to Compile Tcl". Tcl Developer Xchange. 21 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2016. 
  18. ^ "ttk::widget manual page - Tk Themed Widget". Tcl Developer Xchange. 9 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2016. 
  19. ^ "option manual page - Built-In Commands". Tcl Developer Xchange. 9 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2016. 
  20. ^ "Languages with a Tk binding". Tcler's Wiki. 6 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2014. 
  21. ^ "TASH". SourceForge. 12 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2014. 
  22. ^ "HTk home". Informatik - FB3 - Uni Bremen. 18 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2016. 
  23. ^ "Tkx::Tutorial - How to use Tkx". ActiveState Docs. 10 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2016. 
  24. ^ Perl/Tk Concepts, Chapter 1 in Mastering Perl/Tk, 978-1565927162
  25. ^ Tkinter, Chapter 2.4 in Modern Tkinter for Busy Python Developers, ASIN B0071QDNLO
  26. ^ "Tk Commands, version 8.6.6". Tcl Developer Xchange. 18 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2016. 
  27. ^ Widgets', Chapter 17.2 in Tcl and the Tk Toolkit , 978-0321336330
  28. ^ Geometry Managers', Chapter 17.6 in Tcl and the Tk Toolkit , 978-0321336330

Konuyla ilgili yayınlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Vikikitap
Vikikitap
Vikikitapta bu konu hakkında daha fazla bilgi var:

Şablon:Widget toolkits